ÖZDEYİŞ
YORUMLAR
2
**
ÂDEM

*
*Akıl
ve duyu sahipleri gönül ehlini küçümser.! Bağ gönüle bağ eğmek
istemez.!
*O
ne ad taktıysa değişmedi “Ayan-ı Sabite” âlimi idi, kalıpları klişelere
göre düzer.! Sonumuz ne olacaksa Tanrı katında asıl adımız odur bizim.!
Meninin adını meni olarak değil
ondan oluşacak Ebucehil veya Ahmet olarak
bilir.
*Tertemiz
ışıkla bakılınca Âdem’in gözü tüm şemaları görür.! Ahmet’e “Oku” vahyi geldiğinde O,
Ümmül Kitab’ı görmüştü, yâni âlemlerin
bütün şemalarını okumuştu.!
(Tüm
şemalar : Ümmül Kitab = Ana Kitab) (Kur’an ve diğer kitablar Ana Kitab’ın
cüzüdür.)
*Âdem
isrâf etmeyin buyruğunu müteşabih sanıp yorumlamaya kalktı ve sürçtü, hâlbuki
muhkem idi.!
*Ekmek
atamızın bedenine girince, ölüyken dirildi gafilken herşeyden haberdar
oldu.!
*Tanrı,
Âdemoğluna kendi adlarını bildirdi yâni kendi adlarına “mazhar” (Ayna)
yaptı.!Başka yaratıklara takılan adların kapısı âdemden açıldı.!
Tohum olmasa gübre nasıl kurtulur ?!
*Lokma
için lokman rehin oldu.!
*
*Tanrı
kıyas ehline soy, sop, yok üstünlük “Rûh”dadır dedi.!
*“Kitab
âlimi” Belkıs’a mucize yaptı.! “Cin âlimini” aştı.! Âdem’in
ilmi bu.!
O zaman ve mekânı ortadan kaldırır.! (27/38,39,40.)
*Şeytan
da Süleyman’ın emrinde O cinleri de çalıştırır.! (27/17.)
*Akli
melekeler gönüle baş eğmedikçe ışıklanamazlar.!
*Balık
yem ararken yem olur.! Harut’la Marut o şarabı içti de gök kapıları
kapandı.!
*Musa
bile sopayı sopa gördü, hâlbuki o sopada korkunç bir güç saklanmıştır.!
*Balçık
ve üfürük iki zıt denizdir, birbirine karışmaz ; aralarındaki berzah seçimi
yapacak candır.!
*Kâfir
kimdir ? mürşîdinin imanından haberi olmayan.! Ölü kimdir ? mürşîdinin
canından haberi olmayan.!
*İnsân
hayvândan ileri ; çünkü ondan daha çok haberdar.! Melek, insândan ileri ;
çünkü duygudan geçmiş.! Gönül ehli ise melekten de üstün, ondan Âdem’e
secde edildi, diken güle secde eder.!
*RABB’ime
konuk olurum O beni suvarır, doyurur âyetindeki ışık gıdasını unutma,
“Biz
Âdem oğullarını ululadık” dedi.! Göğü
ululadık demedi.!
Hâlbuki gök durmadan yemek yetiştirmek için çalışmakta.!
*Âdem
anasız ilim belledi, Mesih gibi Tanrı telkiniyle konuştu ve annem zaniye değil
dedi.!
(Yâni “çiftleşme ürünü değilim” dedi.)
*
*Âdem’e
secde etmeyiş hasettendi ama o hasette Tanrı’ya aşk vardı.!
*Tenle
hayvân, canla meleksin, hem yerde yürür hem gökte uçarsın.!
*Üç
tip melek var.! “Aliyyün”,
“Mukarrebin”, “Müdebbirat ve Kiramen Kâtibin”
(Hazafa kitabı neziat)
ALLAH ; İblis’e Âdem’e secde etmesini söyledi, şeytan
Âdem’e secde etmeyince, ALLAH :
“Yoksa Aliyyün’den misin ?” dedi.! Demek
ki “Aliyyün” makamı çok yüce bir makam ki,
onlar Âdem’e secde
etmediler.! Secde edilen Âdem onlar olsa gerek.! (U.K./C.H.S.)
*Arş’ı
dört melek taşır, Kıyâmette ise sekiz melek.! Başkanları Yusuf güzel
Cibril’dir ki Levh-i Mahfuzu görür, Tanrı ile konuşur.! Nefesi ile aydınlık
gönülleri ölçüsüz rızıklandırır.! Mirâçta Hazret-i Resûl’ü sınıra
kadar götüren Cibril o sınırda durdu, Hazret-i Resûl yoluna yalnız devam
etti ve “iki yay arası ancak” kalasıya kadar yaklaştı “Onun gözü ne
kaydı ne de saptı” âyeti nazil oldu.! Cibril, Onun gördüğünü görmedi
yalnız duydu.!
HAK perde ardından konuşur.!
*Hamlar
dallara sımsıkı sarılır (taasup) .!
*
*Yıldızların
ışığıydın gökten su olarak geldin, insâna gıda oldun tâ ki söz olasın,
düşünce olasın da “O”nun sıfatlarına dönüşüp “O”na dönesin.!
*“İstemiyerek
gelin” buyruğu akıl erbebınadır.!
“İsteyerek
gelin” buyruğu aşk
erbebına, duygu ehli yularsa çekilirse gelir.! (41/11.)
*Şeytan
levh-i Mahfuz’u “gökten dinleyip” öğrenmek ister, “şahaplarla
kovalanır”
ve ona ‘git sırrı Ahmet’ten öğren’ derler.! (72/9.)
*Tanrı
üzüm çekirdeğini gösterip ‘Gaybı biliyorsanız bunun Levhi Mahfuz’daki
esas adını “Ayan-ı sabitesi”ni söyleyin’ dedi.! Şeytan, koruk !
Melek, üzüm ! Âdem, şarab dedi.! Hepsi haklıydı zîrâ herbiri kendi makamından
konuştu.! Şeytan, sirke ! Melek, şıra ! Âdem, Kevser makamından baktı.!
(U.K.)
*Soğuk
demirden elektrik geçti mi mıknatıs olup başına kutup denir ve bu kutba bağlı
olan da kendi çevresindekini çeker, el ele el HAKK’a sırrı budur.! (U.K.)
*Evi
ziyâret eden hacı olur, ev sahibini ziyâret eden Âdem.!
*
*Şeytan,
Âdem’in yüzüne secde etmedi çünkü O yüzde herşeyi gören göz, herşeyi
duyan kulak
ve herşeyi dile getiren ağız vardı.! Tanrı da kendisi için
“herşeyi bilen” ve “gören” dedi.!
Göz göre göre suç işleyen insân
utanmazdır, yüzsüzdür, yüze secde etmeyen şeytandır.!
Secde etmediğin O
yüz senin içyüzündür, özündür ! Her suçumuzda ayıbımızı yüzümüze
vurur ama tövbe edip düzelmemizi bekleyerek bizi ele vermez çünkü şeytan
nefis kıyâmete kadar yâni ecelimize kadar izin almıştır, teşhir ve
tecziye oradadır.!
*Cennette
Âdem’in parçacıklarıyken o güzel sûr sesini, öz bir sesini duyardık.!
Müzik sevmemiz o sesi hatırlamamızdandır.! Göklerin dönüşünden çıkan
nağmeyi hatırlamamızdır.! Savaş delinin (nefsin) elinden kılıcı almak için
akıllıy afarz oldu, ahmaklar baş olunca başını yorgan altına sokma.!
*Duygular
birbirine benzemez, vücûtta saf saftırlar.!
*Akıl
Musa, vehim Firavundur.! Musa da birini öldürdü ama nefsi için değil,
Firavun ise nefsi için öldürdü.!
Ama yine de Firavun Musa’ya ‘benim
ekmek hakkımı ver horlama’ dedi.!
Musa ; ‘kıyâmetin horlaması çok’
dedi.!
*Gönlünü
kararttın yeryüzünde, fesat çıkarırlar manâsı budur.!
*
*Taneyi
toprağa ısmarladın mı sana ağaç verir, kendini ALLAH’a ısmarla da bir
iken bin ol.!
*Âdem
başına balçıktan bir külâh giyince o cana mensup adların yüzü karardı.!
*Tanrı
Âdem’e anasız babasız söz belletmiştir, İsa gibi.!
*Şeytan
sana der : ‘bu beden bineltir, neye alıştıysa onu ver ona, huyunu değiştirme
sonra sağlığın bozulur.!’ İşte Âdem’e de buğday yedirmek için böyle
demişti. Siz beden lokmasını azaltın o eşssiz yüz görünsün.!
*Akıl,
melek gibi her sabâh Levh-i Mahfuz’dan ders alır.!
*Âdem
yem hırsına sürçtü, İblis mevki hırsına.!
*

*
ŞARK
İSLÂM KLÂSİKLERİ
MESNEVİ
1-2-3-4-5-6 Cilt
"Veled
İZBUDAK tarafından tercüme edilmiş ;
Abdülbâki
GÖLPINARLI tarafından muhtelif şerhlerle
karşılaştırlılmış
II.Basım 1956 İSTANBUL - MAARİF BASIMEVİ nüshasından yorumlanmıştır.!"
*
©
C.Hürmen S. 11.06.2004
**
Değerli ziyaretçilerimiz, bu
eserleri mutlaka okuyunuz, bilmeyenlere de lütfen okumasını tavsiye ediniz,